Schoonmaken is fysiek werk. En denkwerk. Je werknemers maken continu keuzes. Bijvoorbeeld over veiligheidsmaatregelen. En werkhoudingen. Met de juiste kennis maken zij makkelijker de juiste keuze. Bied je werknemers daarom een opleiding aan. Soms geven wij je daar een tegemoetkoming voor. Hoe dan ook, een opleiding betaalt zich altijd terug. Hieronder lees je meer over opleidingen, examens en hoe het werkt.
In 2022 is de RAS gestart met het aanbieden van workshops gespreksvaardigheden. Meer dan 800 leidinggevenden in de schoonmaaksector hebben deze workshop doorlopen. Uit de gehouden enquête blijkt dat de workshop goed werd ontvangen. 9 op de 10 deelnemers beveelt de workshop aan bij zijn collega’s en 6 op de 10 deelnemers zegt dat de relatie met zijn of haar medewerkers positief is beïnvloed. Opvallend is dat bijna alle deelnemende organisaties jaargesprekken houden. 67% van de werkgevers en 50% van de leidinggevenden hielden al jaargesprekken. Bij de groep die ze nog niet hield, heeft de opleiding bij 50% (werkgevers) en bij 77% (leidinggevenden) geleid tot het wel houden van jaargesprekken. Dat betekent dat uiteindelijk rond de 80% van de deelnemers een jaargesprek voert met zijn of haar medewerkers. Opvallend is verder dat meer dan 90% van de deelnemers aan de workshop de jaargesprekken schriftelijk vastlegt.
Het rapport over de workshops is hier te lezen.
Om goed en professioneel schoon te kunnen maken, heb je kennis nodig. En moet je weten hoe je die kennis in praktijk brengt. Daarom zijn opleidingen zo belangrijk. In de cao is zelfs afgesproken dat je iedere werknemer binnen twaalf maanden na indiensttreding een passende opleiding aan moet bieden.
In de basisvakopleiding leren werknemers de kennis en vaardigheden waarover ze als schoonmaker dienen te beschikken. Uiteraard krijgt de kwaliteit van de werkzaamheden de aandacht. Maar werknemers leren ook met de juiste technieken, juiste (ergonomische) houdingen en hulpmaterialen te werken. Er zijn algemene en specialistische basisvakopleidingen, afhankelijk van de functie van de werknemer. Je werknemer is verplicht om deel te nemen aan deze opleiding en het bijbehorende examen.
Naast de basisvakopleidingen zijn er ook diverse vervolgopleidingen voor je werknemers. Je kunt een werknemer bijvoorbeeld opleiden tot leidinggevende. Het is ook mogelijk om je werknemers onder werktijd een taaltraject of schrijftraject aan te bieden. Werknemers die een baan buiten de schoonmaak zoeken kunnen via het scholingfonds een passende opleiding volgen.
Als werkgever mag je zelf bepalen hoe een opleiding gegeven wordt. Er zijn vier mogelijkheden:
Het is belangrijk dat de werknemer na afloop van de opleiding kan voldoen aan de exameneisen. Deze examens worden afgenomen door het RAS-Examenbureau. Hieronder lees je hier meer over.
Als werkgever kun je in aanmerking komen voor een bijdrage in de opleidingskosten van je werknemer. Je moet hiervoor wel aan een aantal voorwaarden voldoen.
Jaarlijks wordt vastgesteld welke opleidingstrajecten in aanmerking komen voor een bijdrage en hoeveel de bijdrage bedraagt per werknemer.
Bekijk overzicht van de bijdragen in de opleidingskosten 2024 (pdf)
Bekijk overzicht van de bijdragen in de opleidingskosten 2025 (pdf)
Een basisvakopleiding bezorgt je werknemers meer kennis en vaardigheden bij schoonmaakwerkzaamheden. Ze worden er dus beter van. Hieronder zie je welke basisvakopleidingen jij je werknemers kunt aanbieden. Welke opleiding je aanbiedt hangt af van in welk deel van de reiniging je werknemer werkzaam is.
Basisvakopleiding schoonmaken
Vooral gericht op het schoonmaken in een kantooromgeving. Deze basisopleiding kun je een aanvullen met zogenaamde modules, oftewel extra onderdelen die relevant zijn voor de werkzaamheden.
Basisvakopleiding recreatiebungalows
Gericht op het schoonmaken van een recreatiebungalow. Van belang is de routing die gevolgd wordt bij het schoonmaken.
Basisvakopleiding hotel
Gericht op het schoonmaken van een hotelkamer. In het examen laat je werknemer zien hoe je een uitreiskamer reinigt.
Basisvakopleiding schoonmaker in de zorg
Gericht op het reinigen in de gezondheidszorg. Dat kan een ziekenhuis zijn, maar ook andere gezondheidsinstellingen. Kenmerkend voor het werkgebied van de schoonmaker is dat een dergelijke instelling ruimten kan bevatten waar sprake is van blootstellings- en besmettingsgevaar. De schoonmaker moet daarom altijd zorgen voor de eigen veiligheid; ook als gevaren minder frequent en minder in omvang zijn.
Ook moet hij zorgen voor het beschermen van gebruikers van ruimten tegen blootstellings- en besmettingsgevaar. Hij werkt altijd binnen de kaders van ‘infectiepreventie’ en veiligheid.
Basisvakopleiding trappenhuisreiniging
Gericht op het reinigen van trappenhuizen, inclusief brievenbussen, schrobben en waterzuigen en de lift.
Basisvakopleiding vliegtuigreiniging
Gericht op het opruimen en reinigen in een vliegtuig.
Module traditioneel
Gericht op het reinigen in een kantooromgeving, waarbij ook op de traditionele wijze gereinigd wordt.
Basisvakopleiding vloeronderhoud
Gericht op het reinigen en onderhouden van diverse vloeren met behulp van diverse machines en technieken.
Basisvakopleiding reiniging na calamiteiten
Gericht op het reinigen na calamiteiten (bijvoorbeeld na brand of bij wateroverlast).
Basisvakopleiding reinigen in de voedselverwerkende industrie
Gericht op het reinigen in de voedselverwerkende industrie, zowel droge als natte reiniging.
Basisvakopleiding glazenwasser
Gericht op glasbewassing met ladder, gevelonderhoudsinstallatie en telescopische wassteel met het waspak.
Basisvakopleiding perron- en stationsreiniging
Gericht op het reinigen van perrons en stations van openbaar vervoer.
Basisvakopleiding rollend materieel – metro, bus, tram
Gericht op het reinigen van metro’s, bussen, trams.
Basisvakopleiding rollend materieel – treinen
Gericht op het reinigen van treinen.
Wil een werknemer doorgroeien naar een rol als leidinggevende? Dan kun je onderstaande opleidingen aanbieden.
Introductietraining leidinggevenden
Tijdens deze training ontdekt je werknemer of leidinggeven bij hem of haar past. Ook leert de deelnemer op meerdere manieren communiceren en de verschillende aspecten van leidinggeven.
Basisopleiding leidinggevenden
In de branche wordt er veel verwacht van een leidinggevende. Deze moet vaak veel taken verrichten en is het aanspreekpunt voor meerdere medewerkers in het bedrijf. Daarnaast heeft een leidinggevende vaak ook te maken met klanten en/of de gebruiker van een object. Om goed voorbereid als leidinggevende aan de slag te kunnen en blijven, kun je je werknemer de basisopleiding leidinggevenden aanbieden.
Het examen wordt op twee niveaus afgenomen. Het tweede niveau kan pas aangevraagd worden nadat de werkgever daarvoor toestemming heeft van het RAS-Examenbureau. Ook is het mogelijk het examen module Basisopleiding niveau 2 aan te vragen nadat men geslaagd is voor niveau 1.
Voor jou als werkgever is het van belang dat je werknemers zich blijven ontwikkelen. Het gebruik van de Nederlandse taal is daarbij erg belangrijk. Daarom kunnen werknemers onder werktijd een taaltraject of schrijftraject volgen. Bij een taaltraject gaat het vooral om spreken en luisteren, bij een schrijftraject ligt de nadruk op schrijfvaardigheid.
Het verbeteren van deze vaardigheden zorgt voor een betere communicatie op de werkvloer. Je werknemer kan beter communiceren met de opdrachtgever en directe collega’s. Het stimuleert bovendien het zelfvertrouwen.
Je kunt als werkgever via mijn.ras.nl een jaarlijkse bijdrage aanvragen van maximaal €3.700 per traject per deelnemer. Deze bijdrage is bedoeld als tegemoetkoming voor de opleidingskosten en verletkosten. Als werkgever betaal je de kosten van de opleiding en de opleidingsuren.
De opleiding van een werknemer wordt vaak afgesloten met een examen. Met dit examen kan meestal een branche erkend diploma behaald worden. Het RAS-Examenbureau neemt examens af voor algemeen schoonmaakonderhoud, specialistisch schoonmaakonderhoud en leidinggevenden.
Het examen leidinggevende bestaat uit enkele situaties waarover mondelinge vragen gesteld worden en die de kandidaat in een rollenspel met de trainer van de lesgroep moet uitspelen. Daarnaast worden enkele vragen gesteld om de kennis te toetsen rondom o.a. het voorkomen en omgaan met ziekteverzuim en omgaan met ongewenst gedrag.
Tijdens het examen worden de volgende aspecten worden beoordeeld:
De examens worden door examinatoren afgenomen op basis van vastgestelde eind- en toetstermen. De eindtermen beschrijven de kennis en vaardigheden die je als werknemer nodig hebt om het vak uit te oefenen. Ze geven antwoord op de vraag wat een schoonmaker ‘kent, snapt en kan’. De toetstermen zijn handelingen die daarbij passen. Er wordt bijvoorbeeld getoetst op de juiste kwaliteit en volgorde van de werkzaamheden.
Werknemers die onder de cao in het schoonmaak- en glazenwassersbedrijf vallen kunnen examen doen. Als je werknemer geslaagd is voor het examen, kun je een bijdrage in de opleidings- en verletkosten krijgen. De hoogte daarvan vind je hier.
Ook werknemers die niet onder de cao vallen kunnen, tegen betaling, examen doen bij het RAS-Examenbureau. De examenprijzen vind je hieronder, onder het kopje ‘Welke examens biedt de RAS aan?‘, bij de betreffende opleiding.
Hieronder vind je een overzicht van alle examens die door het RAS-Examenbureau aangeboden worden. Per examen vind je meer informatie over het examen van de opleiding, de duur van het examen, de eind- en toetstermen en een eventuele vergoeding.
Examens algemeen schoonmaakonderhoud
Examens specialistisch schoonmaakonderhoud
Examens leidinggevend